Shir ya Khat | شیریاخ‪ط‬ Shir | Khat

شیر یا خط فصل هفتم - قسمت دو

بررسی مفهوم Restaking در اتریوم و پروتکل Eignlayer

در این قسمت، نگاهی دقیق به پروتکل Eignlayer خواهیم داشت که اخیراً در شبکه اصلی اتریوم راه‌اندازی شده است. همچنین، به بررسی مفاهیم ایده Restaking در اتریوم می‌پردازیم.

توضیحات این اپیزود:

- مقدمه و معرفی

- مرج ماینینگ در دنیا Proof of Work

- خلاصه ای از Proof of Stake و محدودیت شراکت افراد به عنوان یک Verifier

- الگوریتم RANDAO و تاثیر آن در Proof of Stake اتریوم

- انواع Reward های متفاوت برای Validatorها در Proof of Stake اتریوم

- بررسی Liquid Staking و چرایی نیاز به آنها

- ریسک های Liquid Staking و شباهت آن به مشکل مالی امریکا در ۲۰۰۸ (Rehypothecation)

- تاریخچه Restaking

- کاربرد های Restaking

- چگونگی کار کردن EignLayer در لایه پروتوکل

- مدل امنیت اقتصادی در EignLayer برای AVS ها

- خلاصه بر Puffer Protocol

- مقایسه Native Restaking با Liquid Restaking

- جمع بندی



لینک های این اپیزود:

دوره کوین‌ایران آکادمی - ۱۴۰۲ جلسه سوم - مقدمات و تاریخچه اتریوم و اثبات سهام (Proof of Stake) : https://www.youtube.com/watch?v=oBrCtuhmOlM&list=PLDwI1rIhknpN-4ZnbcQfqDgM5dVY73ruS&index=3&pp=gAQBiAQB

دروازه ورود ولیدیتور ها به لایه اجماع اتریوم: https://coinmetrics.substack.com/p/state-of-the-network-issue-244

دیاگرام ساده شده پروتکل ایگن‌لیر: https://forum.eigenlayer.xyz/t/high-level-diagram-for-native-restaking/13093

You Could’ve Invented EigenLayer: https://www.blog.eigenlayer.xyz/ycie/

EigenLayer Whitepaper: https://docs.eigenlayer.xyz/eigenlayer/overview/whitepaper

Puffer Overview: https://docs.puffer.fi/protocol/overview



-------------------------------



0:00 - مقدمه و معرفی

2:17 - مرج ماینینگ در دنیا Proof of Work

8:10 - خلاصه ای از Proof of Stake و محدودیت شراکت افراد به عنوان یک Verifier

12:30 -  الگوریتم RANDAO و تاثیر آن در Proof of Stake اتریوم

15:25 - انواع Reward های متفاوت برای Validatorها در Proof of Stake اتریوم

19:27 - بررسی Liquid Staking و چرایی نیاز به آنها

23:56 - ریسک های Liquid Staking و شباهت آن به مشکل مالی امریکا در ۲۰۰۸ (rehypothecation)

25:50 - تاریخچه Restaking

33:52 - کاربرد های Restaking

38:33 -  چگونگی کار کردن EignLayer در لایه پروتوکل

1:13:24 - مدل امنیت اقتصادی در EignLayer برای AVS ها

1:14:55 - خلاصه بر Puffer Protocol

1:18:32 - مقایسه Native Restaking با Liquid Restaking

1:21:48 - جمع بندی

شیر یا خط فصل هفتم - قسمت یک

هارد فورک دِنکُن (Dencun) و تاثیر آن در پروتکل اتریوم

در این اپیزود، ارتقاء Dencun در شبکه اتریوم و EIP هایی که همراه با این ارتقاء فعال می‌شوند، مثل EIP-4488 رو با جزئیات مورد بحث قرار دادیم.



توضیحات این اپیزود:

- مقدمه و معرفی

- صحبت درباره دوره توسعه بلاکچین و قرارداد‌هوشمند با سالیدیتی ۱۴۰۲

- چرایی نیاز به ارتقاء در شبکه اتریوم

- نحوه نام‌گذاری ارتقاء ها در شبکه اتریوم

- تغییرات ارتقاء Dencun

- بررسی EIP-4488 و KZG commitments

- بررسی بهبود PortoDank Sharding و خلاصه ای بر نحوه کارکرد راهکار های لایه دو رول‌أپ

- صحبت درباره جدایی لایه اجرا و اجماع در اتریوم

- بررسی ارتقاء های مرتبط با لایه اجماع

- بررسی ارتقاء های مرتبط با لایه اجرا

- صحبت درباره یونی‌سواپ نسخه ۴ و EIP-1153

- صحبت درباره permit و مدل های حمله و فیشینگی که از آن استفاده میکنند

- جمع بندی



لینک های این اپیزود:

- کوین ایران آکادمی: https://coiniran.academy

- نحوه نام‌گذاری ارتقاء ها در شبکه اتریوم: https://ethereum-magicians.org/t/e-star-name-for-consensus-layer-upgrade-after-deneb/13248

- لیست بهبود های ارتقاء Dancun: https://www.ethereumcatherders.com/dencun/

- وبسایت PortoDank Sharding: https://www.eip4844.com/

- What is staking: https://consensys.io/blog/what-is-staking

- ethereum-dencun-upgrade-explained: https://consensys.io/blog/ethereum-dencun-upgrade-explained-part-1

- و یونی‌سواپ نسخه ۴: https://blog.uniswap.org/uniswap-v4

- وایت پیپر یونی‌سواپ نسخه ۴: https://github.com/Uniswap/v4-core/blob/main/docs/whitepaper-v4.pdf

- (جدید) دوره توسعه بلاکچین و قرارداد‌هوشمند با سالیدیتی ۱۴۰۲: https://www.youtube.com/playlist?list=PLDwI1rIhknpN-4ZnbcQfqDgM5dVY73ruS



-------------------------------------



0:00 - مقدمه و معرفی

6:45 - چرایی نیاز به آپدیت در شبکه اتریوم

11:40 - توضیح جدایی لایه اجرایی و لایه اجماع در شبکه اتریوم و پرداختن به Client Diversity

21:33 - شروع بررسی فورک Dencun

23:53- بررسی EIP-4488 (Proto-Danksharding)

31:40 - شباهات Proto-Danksharding با SegWit در شبکه بیت‌کوین

35:46 - چرایی نیاز به Proto-Danksharding و KZG Commitment

50:38 - نحوه استفاده از Proto-Danksharding توسط Rollup ها

55:54 - بررسی EIP-6780 (SELFDESTRUCT only in same transaction)

1:06:07 - شروع بررسی EIP های مرتبط با لایه اجماع

1:20:56 - روند اضافه شدن validator جدید به لایه اجماع

1:23:15 - شروع بررسی EIP های مرتبط با لایه اجرایی

1:27:59 - بررسی EIP-1153

1:33:08 - یکی از مدل های حمله از نوع فیشینگ در دنیای Web3

1:35:14 - کاربرد EIP-1153 در Uniswap V4

1:43:20 - جمع‌بندی

شیر یا خط فصل ششم - قسمت پنجم

شبکه‌ی لایتنینگ راهکار مقیاس‌پذیری شبکه‌ی بیتکوین (۳)

در این قسمت شبکه‌ی لایتنینگ را به طور دقیق‌تری بررسی می‌کنیم و کیف پول‌ها و پیاده سازی‌های مختلف لایتنینگ را معرفی می‌کنیم.

توضیحات این اپیزود:


مقدمه و معرفی
مسیرهای مختلف خرج کردن تراکنش و بستن شبکه‌ی لایتنینگ
آمار و وضعیت فعلی شبکه‌ی لاتنینگ
نحوه‌ی بستن کانال لایتنینگ
بستن کانال به روش همکاری شده یا Cooperative Close
بستن کانال به روش یک طرفه یا Force Close و لزوم وجود این روش
جزییات فنی بستن کانال به روش یک طرفه
کارمزد بستن کانال‌ها چگونه محاسبه می‌شود؟
نرم‌افزارهای مربوط به لایتنینگ (نودها‌‌٫ والت‌ها و …)
انواع مختلف والت‌های لایتنینگی حضانتی یا Custodial غیر حضانتی یا Non-Custodia
معرفی کیف پول‌های لایتنینگی
کیف پول‌های ‌phoenix, Breez, Moon Wallet, Eclair,
زیرساخت‌های لازم برای راه‌ اندازی لایتنینگ
نود لایتنینگ در شبکه‌ی لایتنینگ
پیاده سازی‌های مختلف لایتنینگ
آپگرید تپروت و تاثير آن بر لایتنینگکمک به افزایش حریم خصوصی و پرایوسی
کم کردن هزینه باز و بستن لانال لایتنینگ
خلاصه این قسمت

https://shiryakhat.net/2022/04/Lightning-Make-Bitcoin-Scalable-3.html

لینک های این اپیزود:


وبسایت آموزش بیتکوین به زبان فارسی: https://bitcoind.me/
کانال یوتیوب ضیا صدر: https://www.youtube.com/c/ZiyaSadr
اپیزود شیریاخط در مورد لایتنینگ : https://shiryakhat.net/2019/08/lightning-segwit.html
آموزش بیتکوین: نصب کیف‌پول لایتنینگ: https://youtu.be/pJAaqZeWHWQ
لایتنینگ چیست؟: https://youtu.be/38T9VFXhYRg
Ride The Lightning آموزش استفاده از ابزار برای مدیریت نود لایتنینگ بیتکوین: https://youtu.be/IRnoRy0632E
[آموزش بیتکوین: نصب و استفاده لایتنینگphoenix lightning wallet](https://youtu.be/f7Sy-Fm3slQ): https://youtu.be/f7Sy-Fm3slQ
آموزش نصب و راه اندازی لایتنینگ: کیف پول مون والت MUUN: https://youtu.be/1ASVX2ODFYw
راهنمای مقدماتی لایتنینگ: https://bitcoind.me/blobs/tuts/lightning-network-chist-bitcoind_me.pdf



------------------------------------------------



00:00 شروع

2:30 خلاصه اپیزودهای قبلی

5:30 آمار و وضعیت فعلی شبکه‌ی لاتنینگ

8:00  نحوه‌ی بستن کانال لایتنینگ

9:50 بستن کانال به روش همکاری شده یا Cooperative Close

10:30 بستن کانال به روش یک طرفه یا Force Close و لزوم وجود این روش

12:30 جزییات فنی بستن کانال به روش یک طرفه

15:40 کارمزد بستن کانال‌ها چگونه محاسبه می‌شود؟

18:55 نرم‌افزارهای مربوط به لایتنینگ (نودها‌‌٫ والت‌ها و …)

22:50 انواع مختلف والت‌های لایتنینگی حضانتی یا Custodial غیر حضانتی یا Non-Custodial

26:40 معرفی کیف پول‌های لایتنینگی

36:54 زیرساخت‌های لازم برای راه‌ اندازی لایتنینگ

38:10  نود لایتنینگ در شبکه‌ی لایتنینگ

45:00 پیاده سازی‌های مختلف لایتنین

شیر یا خط ** فصل ششم - قسمت چهارم **

شبکه‌ی لایتنینگ راهکار مقیاس‌پذیری شبکه‌ی بیتکوین (۲)

https://shiryakhat.net/2022/02/Lightning-Make-Bitcoin-Scalable-2.html

در این قسمت شبکه‌ی لایتنینگ را به طور دقیق‌تری از دید شبکه‌ی پرداخت بررسی می‌کنیم و سناریوهای تقلب را تشریح می‌کنیم.

توضیحات این اپیزود:


مقدمه و معرفی
خلاصه اپیزودهای قبل
سناریوهای تقلب در شبکه لایتنینگ
کانال حالت یا channel state
تقلب چگونه تشخیص داده می‌شود؟
حالت یا state های جدید چگونه state های قبلی را منقضی می‌کنند؟
امکان تنبیه کردن چگونه مهیا می‌شود
سرویس برج مراقبت یا watch tower
بررسی فنی‌ watch tower ها
تئوری بازی‌ها در لایتنینگ و انگیزش برای رفتار مناسب
پیاده‌سازی های مختلف watch tower ها
مسیریابی در شبکه‌ی لایتنینگ
مسیریابی در شبکه‌های کامپیوتری و مقایسه با لایتنینگ
شبکه‌ی تور و پاکت‌های پیازی
مکانیزم پرداخت در لایتنینگ و صورتحساب یا invoice
خلاصه این قسمت

لینک های این اپیزود:


وبسایت آموزش بیتکوین به زبان فارسی: https://bitcoind.me/
کانال یوتیوب ضیا صدر: https://www.youtube.com/c/ZiyaSadr
اپیزود شیریاخط در مورد لایتنینگ : https://shiryakhat.net/2019/08/lightning-segwit.html

شیر یا خط فصل ششم - قسمت سوم

شبکه‌ی لایتنینگ راهکار مقیاس‌پذیری شبکه‌ی بیتکوین (۱)

در این قسمت شبکه‌ی لایتنینگ را که یک راهکار لایه دومی برای مقیاس‌پذیری بلاکچین بیتکوین است بررسی می‌کنیم.

توضیحات این اپیزود:


مقدمه و معرفی
خلاصه اپیزودهای قبل
معرفی ساده شبکه‌ی لایتنینگ
پیش زمینه‌های لایتنینگ در شبکه‌ی اصلی بیتکوین
حساب‌های چند امضایی در بیتکوین(Multi-Signature)
زبان برنامه نویسی در بیتکوین یا Bitcoin Scripting Language
عملگرهایی(Instruction Set) از بیتکوین که از آنها در شبکه‌ی لایتنینگ مورد نیاز است.عملگر Check Multi-sig Verify
عملگر Check Sequence Verify
عملگر Check LockTime Verify

Locking Script لایتنینگ چگونه است؟
چه مسیرهایی برای خرج کردن UTXO مربوط به کانال لایتنینگ وجود دارد؟
امضای ۲ نفر مشارکت کننده در کانال
روشی برای خرج کردن UTXO در صورت ناپدید شدن یکی از افراد
تنبیه فرد خاطی و اجازه خرج پول توسط فرد دیگر
قراردادهای HTLC چیست؟
باز کردن کانال لایتنینگ مرحله به مرحلهپیدا کردن طرف مقابل در شبکه‌ی لایتنینگ برای بازکردن کانال
تبادل تراکنش تعهد یا Commitment Transaction
تراکنش Funding
ساخت تراکنش‌های تعهد جدید و جابجایی آن‌ها
تراکنش تعهد چگونه ساخته می‌شود و چرا به آن نیاز داریم؟

پرداخت و دریافت پول در شبکه‌ی لایتنینگ
تراکنش جدید در لایتنینگ و تراکنش تعهد جدید
نامعتبر کردن (Invalidate) تراکنش‌های تعهد جدید
روش تنبیه در صورت تقلب
مجازات تنبیه شونده در صورت تقلب
خلاصه این قسمت

https://shiryakhat.net/2021/12/Lightning-Make-Bitcoin-Scalable-1.html

لینک های این اپیزود:


وبسایت آموزش بیتکوین به زبان فارسی: https://bitcoind.me/
کانال یوتیوب ضیا صدر: https://www.youtube.com/c/ZiyaSadr
اپیزود شیریاخط در مورد لایتنینگ : https://shiryakhat.net/2019/08/lightning-segwit.html


---------------------------------

مقدمه و معرفی00:00 

04:57  خلاصه اپیزودهای قبل

06:33 معرفی ساده شبکه‌ی لایتنینگ

14:45 پیش زمینه‌های لایتنینگ در شبکه‌ی اصلی بیتکوین

15:45 حساب‌های چند امضایی (Multi-Signature) در بیتکوین

38:30  بیتکوین که از آنها در شبکه‌ی لایتنینگ استفاده می‌شود (Instruction Set) عملگرهای 

41:40   در لایتنینگ چگونه است؟ Locking Script

41:40 قراردادهای ‌HTLC چیست؟

45:35  باز کردن کانال لایتنینگ مرحله به مرحله

58:00 پرداخت و دریافت پول در شبکه‌ی لایتنینگ

1:02:50 تنبیه در صورت تقلب

1:07:50 خلاصه این قسمت

شیر یا خط فصل ششم - قسمت دوم

**مقیاس‌پذیری گلوگاهی در بلاکچین‌ها (۲) **

در این قسمت راهکارهای مقیاس‌پذیری در بلاکچین‌ها از طریق تغییر مدل اجماع و راهکارهای لایه دومی را بررسی کردیم و به طور مختصر مزایا و معایب آن‌ها را شرح دادیم.

توضیحات این اپیزود:


مروری بر اپیزود قبل
تغییر در مدل اجماع راه‌حلی بر مقیاس پذیریمدل Proof of Authority
مدل Delegated Proof of Stake
مدل اجماع بلاکچین Avalanche
مدل DLT

بررسی مدل‌های اجماع متفاوت به لحاظ مرکزیت و مقیاس پذیری
راهکارهای لایه دومی در بلاکچین‌ها چیست؟
کانال‌های پرداخت یک طرفه اولین راهکار لایه دومی
شبکه های پرداخت یا Payment Networks
مزایا و معایب شبکه‌ی لایتنینگ به عنوان مهم‌ترین شبکه‌ی پرداخت لایه دومی
State channel ها راهکاری شکست خورده در مقیاس‌ پذیری
Side chain ها چگونه به مقیاس پذیری کمک میکنند
Commit chain ها چیستند و به مقیاس پذیری کمک میکنند
شبکه‌ی Polygon نمونه‌ای از یک Commit Chain
در دسترس بودن اطلاعات یا Data Availability مشکل بزرگ اکثر راهکارهای لایه دومی
مدل اقتصادی و مشوق های سیستمی دیگر مشکل راهکارهای لایه دومی
Rollup ها چگونه به این مشکلات پاسخ دادند؟
‌‌Rollup ها راهکارهای اصلی مقیاس پذیری در اتریوم
Optimistic Rollup ها چگونه کار میکنند؟
Zero-Knowledge Rollup ها یا ZK-Rollup ها چگونه کار میکنند؟
مزایا و معایب این ۲ راه حل چیست؟

لینک های این اپیزود:

https://shiryakhat.net/2021/12/Lightning-Make-Bitcoin-Scalable-1.html


توضیجات وبسایت اتریوم در مورد Rollup ها: https://ethereum.org/en/developers/docs/scaling/layer-2-rollups/
توضیحاتی در مورد شبکه‌ی ‌Polygon: https://finematics.com/polygon-commit-chain-explained/
اپیزود شیریاخط در مورد لایتنینگ : https://shiryakhat.net/2019/08/lightning-segwit.html
توضیحات جامع تیم پارادایم در مورد راهکار لایه دومی Optimism : https://research.paradigm.xyz/optimism


--------

00:00 - 5:28 خلاصه قسمت‌های قبل

5:28 - 7:35 مقیاس پذیری از طریق تغییر مدل اجماع

7:35 - 8:55 مدل اجماع PoA

8:55 - 11:46 مدل اجماع PoS

11:46 - 14:27 مدل اجماع DPoS

14:27– 16:21 مدل اجماع Avalanche

16:21 - 21:21 مدل اجماع DLT ها و بحث‌های تکمیلی

21:21  - 25:05 مقیاس پذیری از طریق راه‌کارهای لایه دومی

25:05 - 28:05 کانال‌های پرداخت یک طرفه

28:05 - 34:38 شبکه‌های پرداخت یا payment networks

34:38 - 42:22 مشکلات شبکه پرداخت یا شبکه‌ی لایتنینگ

42:22 - 44:57 کانال های حالت یا state channels

44:57 - 47:27 کانال‌های جانبی یا side chain ها

47:27 - 52:25 مدل commit chain هایی مانند Polygon

52:25 - 53:47 ها state-chain

53:47 - 54:58 مشکل در دسترس بودن داده

54:58 - 59:50 مشکل انگیزشی در dispute لایه دوم

59:50 - 1:07:29 پیدایش rollup ها و مزایای آن

1:07:29 - 1:11:23 ها و مزایا معایب آن optimistic -rollup

1:11:23 ها و مزایا معایب آن Zk-rollup