De muziek van Hector Berlioz was amper geënt op de technische en stilistische methoden van zijn voorgangers, maar ontsproot aan zijn eigen creatieve genialiteit. Berlioz werd in 1803 geboren in het Franse departement Isère en werd opgeleid door zijn vader, een arts. In de hoop dat de tiener Berlioz in zijn voetsporen zou treden, stuurde deze hem in 1821 naar Parijs om geneeskunde te studeren. Maar na zijn afstuderen was Berlioz ontgoocheld en vastbesloten om componist te worden. In 1827 werd hij smoorverliefd op Harriet Smithson, een Ierse actrice van wiens Shakespeare-uitvoeringen hij danig onder de indruk was. Hij reageerde op haar weigering hem te ontmoeten door Symphonie fantastique (1830) te componeren, een virtuoze weergave van gedoemde liefde. Met de première maakte Berlioz datzelfde jaar naam. Drie jaar later trouwde hij met Smithson (na haar dood in 1854 hertrouwde Berlioz met vocalist Marie Recio). Berlioz vergrootte zijn faam met werken als het orkestrale Requiem (Grande Messe des morts) (1837) en de door Shakespeare geïnspireerde symfonie Roméo et Juliette (1839). In de twee decennia daarna toerde Berlioz veel als succesvol dirigent, en componeerde hij de cantate La damnation de Faust (1845) en het oratorium L'enfance du Christ (1850-53). Toen zijn grote opera in vijf bedrijven Les Troyens (1854-56) – gebaseerd op Vergilius’ epische gedicht De Aeneis – werd ingekort voor uitvoeringen, schreef de ontmoedigde componist nooit meer iets nieuws. Hij overleed in 1869.